María Vinyals e fillo (1906) do pintor José Garnelo y Alda. Museo de Garnelo-Montilla (Córdoba) |
María da
Asunción Vinyals e Ferrés, (Castelo de Soutomaior, Pontevedra, 14 de agosto de
1875) “a Marquesa Vermella”, así foi o alcume que recibiu a marquesa de Ayerbe,
de Lierta e de Rubi, Condesa de San Clemente, debido ás súas ideas progresistas. Pasa a súa
infancia no Castelo onde nace e máis tarde reside en Madrid onde recibe a súa
formación. Nos veráns regresa a Pontevedra, ó Castelo de Soutomaior. María
Vinyals é unha muller dunha enorme cultura, afeizoada á lectura dos clásicos
españois e extranxeiros, toca o piano,
pinta, escribe, é quen de expresarse en portugués, francés, inglés e alemán, e
destaca nas tertulias da sociedade madrileña, nas que participa. Parece ser que comeza a escreber sendo unha
nena pero queima os seus primeiros textos antes de casar. A sociedade da época
rexeitaba que as mulleres escribisen por ser considerada unha actividade “pouco
feminina”e “contra natura”. Pese a este negativismo social, no ano 1904 publica
o libro Castillo del Marqués de Mos en Soutomayor, dedicado á memoria da
súa tía Zenobia Vinyals. Nesta época publica artigos en revistas españolas e
americanas, artigos nos que analiza a situación das mulleres na sociedade da
época, coincidindo coas teses de Emilia Pardo Bazán e Concepción Arenal. Casa
dúas veces, primeiro co marqués de Ayerbe en 1896, con quen ten un fillo e do
que enviúva en 1908. O seu segundo home, tamén viuvo e con tres fillos, é o
médico cubano Enrique Lluria, con quen
comparte ideais políticos e sociais. Esta etapa da súa vida vai ser de intensa
actividade intelectual e de claro posicionamento feminista, publicando artigos,
impartindo conferencias e mesmo chegando a ser presidenta do Centro Ibero-Americano
de Cultura Feminino de Madrid. A partir deste momento, vai estar centrada na
defensa dos dereitos da muller, nomeadamente o dereito ó voto feminino. En 1906
publica o seu artigo “El voto de la mujer” na Revista Galicia de Madrid. Neste
mesmo ano María Vinyals é nomeada académica correspondente pola recén fundada
Real Academia Galega. En 1910 María establece
o seu fogar no Castelo de Soutomaior, no que vivirá en compañía do seu home
Enrique e dos fillos, e xuntos fundan alí
mesmo o que será o primeiro sanatorio de Galicia, moderno e ben equipado. Posteriormente
e debido á súa ideoloxía socialista terán que abandoar o Castelo. Perden
clientes, ás débedas van en aumento e ó clima político orixinado pola primeira
guerra mundial tampouco axuda. Inclusive houbo rumores de que foron detidos por
acoller no castelo a líderes políticos, como o propio Pablo Iglesias, fundador
do PSOE, ou a Giner de los Ríos. En 1917 o castelo é subastado e a parella vai
primeiro para Madrid e finalmente para Cuba, en 1919. Da etapa cubana temos
información grazas a escritora Anisia Miranda. Non se sabe con certeza o lugar
e data do falecemento de María pero hai testemuños que apuntan que sería en
París entre os anos 1940 e 1944.
No retrato, Dona María Vinyals e fillo (1906) do pintor José Garnelo y Alda, no museo de Garnelo-Montilla (Córdoba)
No retrato, Dona María Vinyals e fillo (1906) do pintor José Garnelo y Alda, no museo de Garnelo-Montilla (Córdoba)
Fontes empregadas:
Ningún comentario:
Publicar un comentario